Graven Oude Dorpskerk Bunnik
Graven in de Oude Dorpskerk
In de Oude Dorpskerk in Bunnik liggen nog een aantal oude grafstenen. Omdat de kerk meestal gesloten is, kun je ze normaal niet zien.
In de kerk werden niet alleen Hervormden begraven. Omdat het kerkhof rond de kerk en de graven in de kerk de enige mogelijkheden waren om in Bunnik begraven te worden, werden ook RK gelovigen begraven in en rond de kerk. Dit duurde tot in de 19e eeuw, toen de RK kerk op Bloemerwaard haar eigen kerkhof kreeg. In dit verhaal gaat het alleen om de grafstenen in de Oude Dorpskerk met een afbeelding erop. Er zijn nog meer grafstenen, maar die hebben alleen een nummer.
De grafstenen met een afbeelding of tekst erop zijn de volgende:
1. De grafsteen van Amelisweerd
2. De grafsteen van Rhijnauwen (op de steen staat: DE KELDER VAN RYNOUWEN).
Deze twee grafstenen hebben vroeger op het koor gelegen, dat is het deel van de kerk het dichtst bij de Witte Huisjes en de Kromme Rijn (het oosten). Onder deze stenen lagen grafkelders. Die zijn in 1680 gegraven op verzoek van de toenmalige bewoners van resp. Amelisweerd en Rhijnauwen.
3. Een grafsteen met de tekst: Willem Willemsz van Schaick, met het jaartal 1619 en een afbeelding van een wapen met drie lelies en het cijfer 3.
4. Een grafsteen met de tekst D. Mont. Tot op heden heb ik niet kunnen achterhalen wie dit was, en ook in de begrafenisboeken komt hij of zij niet voor. Gezien het modernere schrift is deze wellicht te dateren eind 18e of begin 19e eeuw.
5. Een grafsteen met de tekst: Hier leijt begraven Willem Jansz Raeijmaker. Stierf op Sinte Nicolaes dach ano 1616, met het cijfer 35.
6. Een grafsteen met de tekst: Lijbet weduwe van Gerit Diricksz ende Ariaen Brantsz (in Gotisch schrift).
7. Een grafsteen met alleen een 6-puntige ster. Ook hiervan is onbekend van wie deze geweest is, en hoe oud deze is.
Als iemand weet wie D. Mont was, of van wie de grafsteen met de ster was, dan hoort schrijver dezes dit graag.
Per steen waarvan we meer weten enkele bijzonderheden:
1.
De grafsteen van Amelisweerd. Dit is de meest versierde (zie afbeelding).
De tekst erop luidt:
Henrik van Utenhove, heer van Amelisweerd Munnikkeland etc
comparerende in ’t lid der Heeren edelen en ridderschappe ter
vergaderinge van de Ed. Mog. Heeren Staten ‘s lands v. Utrecht, colonel van
een regiment infanterie ten dienste der vrije vereenigde Nederlanden
Getrout 3 dec 1664 met jongvre Martha Maria Huijgens 03 aug 1681 en 27 mar. 1683 met jongvre Isabella Hoeuft
Henrik was een zoon van Jonkheer Charles van Utenhoven, overl. 19 januari 1641, en Alexandrine, baronnes van Tuyll van Serooskerken. Henrik is geboren in 1630 en overleed 9 december 1715 in Bois-le-duc (de Franse naam voor ’s Hertogenbosch, waar hij gelegerd was).
Zijn eerste vrouw, Martha Maria Huygens, was een dochter van Maurits Huygens en Petronella Campen. Ze werd gedoopt 15 oktober 1638 in de Kloosterkerk in Den Haag en overleed 3 augustus 1681. Maurits overleed in 1642 en de weduwe met haar dochter kochten in 1664 Amelisweerd. Martha Maria trouwde in 1664 met Henrik van Utenhove en zo kwam Amelisweerd in handen van de familie Van Utenhove.
Maurits Huygens was een broer van de bekende Constantijn Huygens en beiden waren zonen van de eveneens zeer bekende Christiaan Huygens (en Susanna Hoefnagel).
Henrik’s tweede vrouw, Isabella-Louise Hoeuft, was een dochter van Johannes Hoeuft en Isabelle Deutz. Ze werd geboren in 1648 en overleed 27 september 1707 in Bois-le-duc (’s Hertogenbosch dus).
2. De kelder van Rynouwen. Meer staat er niet op de steen. Tegenwoordig ligt ze op de plaats waar je vanuit de toren de kerk binnenkomt, maar vroeger lag hij dus op het koor.
3. De grafsteen van Willem Willemsz van Schaick vermeldt het jaartal 1619. Dat is niet het jaar waarin hij overleed, maar waarschijnlijk het jaar waarin hij het graf gekocht heeft. Dat weten we omdat hij in 1622 nog voorkomt in de archieven. In 1603 verklaarde hij dat hij 64 jaar was, dus hij werd geboren rond 1539. Hij woonde op Goyermaat, een boerderij in Vechten (als je vanuit Vechten de Achterdijk naar het zuiden neemt, na enkele kilometers aan de rechterkant). Daarvoor woonden zijn ouders en grootouders er al, en tot in de 18e eeuw zaten er Van Schaick’s op deze boerderij. De boerderij was eeuwen in het bezit van het kapittel van St. Marie te Utrecht.
5. Willem Jansz Raeijmaker (rademaker, een wiel- of wagenmaker) stierf op 6 december 1616 volgens zijn grafsteen. Hij is dus niet de Willem Jans Raijmaker die op de Prins (tegenwoordig: restaurant Vroeg) in Vechten woonde. Die Willem Jansz Raeijmaker was op 31 januari 1601 al overleden. Wie het wel was is onduidelijk, maar er komen redelijk wat rademakers voor in Bunnik in die tijd.
6. Lijsbeth, de weduwe van Gerrit Dircks en Adriaen Brants, komt een paar keer voor in de archieven. Ze wordt in 1605 alleen weduwe van Adriaen Brants genoemd, maar in 1567 is er al sprake van Elisabeth, Gerrit Dircks weduwe. Ze wordt als overledene genoemd als een plecht (een hypotheek) verkocht wordt in 1605. Deze grafsteen is dus van voor 1605, en daarmee de oudste in de kerk.
In het verleden moeten er overigens meer grafstenen met afbeeldingen geweest zijn. In het Regionaal Archief Zuid Utrecht bevindt zich een boekje met onder andere een afbeelding van een steen die nu niet meer aanwezig is. Een afbeelding van die steen vindt u bij de foto’s.
Auteur: Henk Blok
Henk Blok is historicus. Hij geeft lezingen over de geschiedenis van het Kromme Rijngebied
Colofon
Zie voor meer informatie: H. Reinders, De oude Dorpskerk in Bunnik, en dan speciaal het hoofdstuk over begraven.
Zie Het Kromme-Rijngebied, 1995 bladzijde 66: De Prins te Vechten: eigenaren en bewoners van een herberg-boerderij.
